Sau 30 năm áp dụng chính sách một con nhằm hạn chế sự gia tăng dân số, chính phủ Trung Quốc nay đã bắt đầu bật đèn xanh cho việc nới lỏng chính sách này.

Nhiều gia đình tại Trung Quốc chỉ muốn đứa con duy nhất của mình là con trai theo quan niệm nối dõi tông đường. (ABC)

Nhiều gia đình tại Trung Quốc chỉ muốn đứa con duy nhất của mình là con trai theo quan niệm nối dõi tông đường. (ABC)

Dự án thí điểm tại năm tỉnh

Bắt đầu từ năm 2011, năm tỉnh vốn có tỉ lệ sinh thấp nhất ở Trung Quốc gồm Hắc Long Giang, Cát Lâm, Liêu Ninh, Chiết Giang và Giang Tô sẽ được thực hiện dự án thí điểm cho phép các cặp vợ chồng có thể sinh con thứ hai, đặc biệt là những cặp vốn là con một.

Giải thích tại sao giới lãnh đạo Bắc Kinh lại thay đổi chính sách một con từ thời điểm này, ông Arthur Waldron, giáo sư ngành Nghiên cứu Quốc tế thuộc Đại học Pennsylvania (Mỹ), đưa ra ba lý do:

“Thứ nhất, đây là chính sách không hợp với lòng dân. Thứ hai, trong suốt 30 năm qua, người dân Trung Quốc thuộc mọi tầng lớp ngày càng có nhiều quyền tự do cá nhân hơn và sự can thiệp của chính phủ vào các quyết định cá nhân cũng ngày một giảm đi. Người dân nhận thức được rằng hiện nay khả năng chính sách này có thể được thay đổi nhiều hơn so với thời điểm 20 hoặc 30 năm trước đây. Lý do thứ ba có liên quan đến số lượng đáng kể những người giàu tại đất nước này. Họ nếu muốn sinh con thứ hai thì chỉ việc nộp tiền phạt cho chính phủ hoặc đến Hồng Kông sinh con, hay đến Mỹ sinh con rồi nhập luôn quốc tịch Mỹ cho con”.

Ông Waldron nhận định rằng: “Chính sách một con chỉ tăng thêm sức ép cho người nghèo mà thôi. Nó không ảnh hưởng đến những người giàu vì họ chỉ cần bỏ tiền ra là tránh được chính sách này”.

Chính sách gây tranh cãi

Từ lâu Trung Quốc đã áp dụng chính sách một con nhằm hạn chế sự gia tăng dân số tại đất nước này. Chính sách một con được áp dụng chủ yếu với người Hán (dân tộc chiếm đa số tại Trung Quốc) và ở những khu vực thành thị. Những người sống ở nông thôn hoặc thuộc các dân tộc thiểu số không phải tuân theo chính sách này.

Tuy nhiên, chính sách một con đã và vẫn đang gây tranh cãi lớn về sự mất cân bằng giới tính nghiêm trọng tại Trung Quốc cũng như gây ra sự thiếu hụt nguồn lao động trong tương lai.

Những năm tới, số lượng người lao động trẻ tại Trung Quốc sẽ không tăng lên nữa và đến khoảng năm 2025, lực lượng lao động sẽ bị sụt giảm. Một số lượng lớn dân số ngày càng già đi trong khi chỉ có một bộ phận nhỏ người lao động trẻ đi làm việc để phụng dưỡng cho những người già.

Sự thay đổi chính sách một con, ngoài việc hy vọng góp phần cân bằng lại nguồn nhân lực lao động, còn có ý nghĩa rất quan trọng trong bối cảnh tình trạng phá thai và giết trẻ sơ sinh ở Trung Quốc đang ngày càng phổ biến. Thời đại ngày nay có khả năng xác định sớm giới tính của thai nhi khiến tỷ lệ phá thai vì giới tính ở Trung Quốc gia tăng một cách bất thường. Đại đa số gia đình ở quốc gia đông dân nhất thế giới (hơn 1,3 tỷ người) này chỉ muốn đứa con duy nhất của mình phải là con trai theo quan niệm nối dõi tông đường.

(theo bayvut.com.au)