Home » Cổ truyền, Tiêu biểu sideshow, Văn hóa » Xuất thân cùng lá số tử vi làm sáng tỏ Trần Thủ Độ

Trần Thủ Độ là người ảnh hưởng lớn nhất đến lịch sử Đại Việt suốt nửa thế kỷ, từ việc phò tá nhà Lý đánh dẹp các loạn đảng, đến việc giúp nhà Trần lên ngôi đều do ông làm. Thế nhưng xuất thân của ông được lịch sử ghi chép lại rất mơ hồ.

Chính vì không biết được xuất thân của ông nên các nhà sử học phê phán rất nhiều về Trần Thủ Độ: Giết hại các Hoàng tộc nhà Lý, cưới hoàng hậu nhà Lý là Trần Thị Dung làm vợ, bắt vợ của Trần Liễu đang mang thai gả cho em là vua Trần Thái Tông, yêu cầu các Hoàng thân nhà Trần chỉ được lấy người cùng dòng họ.

Bài viết này nêu ra xuất thân của Trần Thủ Độ cũng như lý do ông thực hiện các việc trên nhằm có được đánh giá khách quan hơn về con người này.

Sách Đại Việt Sử ký Thư có ghi chép rằng: Trần Thủ Độ người làng Lưu Xá, huyện Ngự Thiên, lộ Long Hưng (nay là xã Canh Tân, huyện Hưng Hà, tỉnh Thái Bình), lúc nhỏ ở với bác của mình là Trần Lý. Những thông tin ít ỏi không nói rõ hết xuất thân của Trần Thủ Độ.

Trần Thủ Độ

Cảnh trong phim “Thái sư Trần Thủ Độ”. (Ảnh từ khampha.vn)

Nguồn gốc

Trong cuốn “gia phả họ Trần” có ghi chép rằng họ Trần khởi nguồn ở Kinh Bắc (Bắc Ninh ngày nay) suốt 1.000 năm, bắt đầu từ thời Trần Tự Minh, đến thời Trần Tự Viễn thì nổi tiếng bởi dòng võ học của mình.

Để tránh dòng võ Đông A của mình xung đột với phái võ Hoa Sơn của nhà Lý (cùng ở vùng Kinh Bắc), đến đời Trần Tự Mai đã chuyển võ đường đến Đông Triều, Chí Linh; đến đời Trần Tự Kinh thì chuyển về Thái Đường.

(Xem bài: Điều gì giúp nhà Trần 3 lần đánh bại đội quân hùng mạnh nhất thế giới)

Trần Tự Kinh có con là Trần Tự Hấp và Trần Tự Duy; con trưởng Trần Tự Hấp là cố của vua Trần Thái Tông; con thứ là Trần Tự Duy sinh được Trần Thủ Huy.

Sách Trần Nhân Tông có viết rằng: “Trần Thủ Huy vốn một trang nam nhi tuấn tú và dũng mãnh. Gặp người bị nạn, Thủ Huy đã ra tay cứu giúp. Không ngờ người đó lại là vị thái tử nhà Lý tên là Lý Long Xưởng, con vua Lý Anh tông. Thái tử mang ơn kết tình huynh đệ với Thủ Huy”.

Là người giỏi võ nghệ và có tài thao lược, Trần Thủ Huy đã có công lớn dẹp loạn trừ gian trong hoàng tộc nhà Lý nên được nhà Vua gả công chúa Đoan Nghi và trở thành Phò mã tài ba của Triều đình.

Thế nhưng sau này nghe theo lời dèm pha, nhà Vua đã đày phò mã Trần Thủ Huy cùng công chúa Đoan Nghi đến tận vùng đất thuộc Mông Cổ ngày nay.

Trên một bến đò tại Mông Cổ, công chúa Đoan Nghi trở dạ sinh được một bé trai, công chúa muốn đặt tên cho con trai có chữ “đò” để ghi nhớ sự kiện này. Trần Thủ Huy liền đặt tên cho con là “Độ” có nghĩa là “bến đò”, đứa trẻ được mang tên Trần Thủ Độ.

Trần Thủ Độ lớn lên nơi thảo nguyên Mông Cổ, nên đã ảnh hưởng bởi văn hóa vùng thảo nguyên. Nơi đây anh em con chú con bác, cô cậu hay con dì đều có thể lấy nhau; phụ nữ tái giá là việc bình thường và đương nhiên; các Khả Hãn ở Mông Cổ có nhiều vợ, với ai có công lao với mình thì Khả Hãn cũng có thể đem một số Phi Tần nhường lại cho họ.

Sau này khi về Đại Việt, Trần Thủ Độ đã quyết định nhiều việc được xem là rất khó hiểu, thậm chí bị lịch sử phên phán, đó là do ảnh hưởng của văn hóa từ vùng thảo nguyên Mông Cổ.

Sau này Sứ của nhà Lý đến Mông Cổ đón phò mã và công chúa về, nhưng Trần Thủ Huân thấy nhà Lý bội bạc với mình nên quyết định không trở về nữa, công chúa Đoan Nghi mang theo con là Trần Thủ Độ trở về Đại Việt.

Thế nhưng công chúa Đoan Nghi mất trên đường trở về, đến Đại Việt, Trần Thủ Độ ở với bác của mình là Trần Lý. Đến thời điểm này các sử liệu mới đề cập về Trần Thủ Độ, các giai đoạn tuổi thơ khi ông ở Mông Cổ thì nhiều sách sử đều không hề biết đến

Chính vì thế mà những quyết định hết sức khó hiểu, thậm chí trái với đạo lý của Trần Thủ Độ bị các nhà sử học phê phán, nhưng không ai biết rằng đó là do ảnh hưởng văn hóa vùng thảo nguyên Mông Cổ mà ông đã trải qua từ thở nhỏ.

Người ảnh hưởng lớn đến các biến cố ở Đại Việt

Trần Thủ Độ gắn liền với các biến cố trọng đại của Đại Việt suốt nửa thế kỷ, ông theo bác mình là Trần Lý và anh họ là Trần Tự Khánh giúp nhà Lý đánh dẹp loạn khắp nơi, được phong làm Điện tiền chỉ huy sứ.

Vua Lý Huệ Tông bệnh nặng lại không có con trai, Trần Thủ Độ đã để vua nhường ngôi cho con gái là Lý Chiêu Hoàng, rồi ông là có vai trò quan trọng trong việc bàn bạc các triều thần khác để Lý Chiêu Hoàng nhường ngôi cho Trần Cảnh, nhà Lý chấm dứt, nhà Trần lên thay.

Tháp Bình Sơn

Tháp Bình Sơn thời Trần ở chùa Vĩnh Khánh, thị trấn Tam Sơn, huyện Sông Lô, tỉnh Vĩnh Phúc. (Ảnh từ wikipedia.org)

Lý giải cuộc nhân nhân bị các nhà sử học phê phán

Khi Trần Thủ Độ ở nhà bác mình là Trần Lý, từ thuở thiếu thời thì đã để ý đến Trần Thị Dung – con của Trần Lý và là chị họ của mình. Theo tập tục họ Trần lúc ấy thì anh chị em họ cách nhau 3 đời thì có thể được kết hôn.

Thế nhưng sau đó khi Thái tử Sảm phải nương nhờ Trần Lý tránh nạn Quách Bốc, thấy Trần Thị Dung xinh đẹp liền lấy làm vợ. Sau này Thái tử lên ngôi Vua gọi là Lý Huệ Tông liền phong vợ Trần Thị Dung là Nguyên Phi, só đó phong làm Hoàng Hậu.

Trần Thủ Đô bị mất người mình yêu thì sau đó rất căn giận nhà Lý, tuy nhiên vẫn theo Trần Lý và Trần Tự Khánh đánh dẹp các loạn đảng, để mong có cơ hội được gần Trần Thị Dung.

Trần Thủ Độ dù làm quan to lên đến Điện tiền chỉ huy sứ, nhưng khác với những người khác có năm thê bảy thiếp, ông vẫn một mình đơn chiếc, cả đời ông chỉ có một mối tình duy nhất với Trần Thị Dung.

Khì nhà Trần lên thay nhà Lý, Trần Thủ Độ đã cưới Trần Thị Dung làm vợ. Các nhà sử học có phê phán chuyện này, nhưng thực ra đây cũng chỉ là lấy người con gái mà ông đã yêu từ thuở còn nhỏ, củng là mối tình đầu, mối tình duy nhất trong cuộc đời của ông.

Đền Trần

Khu di tích đền Trần ở Thái Bình. (Ảnh từ wikipedia.org)

Khi Trần Thủ Độ giả làm ông lão làm vườn nhằm thử tài đoán tử vi (ông sinh vào giờ tỵ ngày 6 tháng 6 năm giáp dần 1194) , thế nhưng Huệ Túc Phu Nhân đã nói rất đúng về mối tình của ông:

“Cung thê của tiên sinh có Phá quân, ngộ Hóa quyền, Thai, lại bị Kiếp, Không chiếu thì duyên tình của tiên sinh rối như mớ bòng bong. Cho đến giờ này cũng chưa xong, còn chạy như ngựa nhong nhong.”

“Năm trên mười tuổi, tiên sinh gặp một người. Rồi hai người thề non, hẹn biển, định cuộc trăm năm, không cần mai mối, cũng chẳng thỉnh mệnh cha mẹ. Mà dù cha mẹ có cản trở, tiên sinh cũng không nghe nào!”

“Hai người xa nhau. Nàng tuân lệnh cha mẹ lấy chồng. Tiên sinh hóa điên, hóa khùng, nhưng nhất quyết trung thành với nàng. Vì vậy khi chồng nàng qua đời, tiên sinh với nàng nối lại tình xưa. À, có một điều tiểu nữ nói tiên sinh đừng giận. Kể về uy quyền, thì tiên sinh thuộc loại vương bất vi vương, bá bất vi bá, nhi quyền khuynh thiên hạ. Nghĩa rằng tiên sinh chẳng là vua, cũng chẳng là bá, mà quyền nghiêng thiên hạ. Thế nhưng, bất cứ một người ở địa vị cao sang cũng năm thế bẩy thiếp. Riêng tiên sinh thì chỉ biết có một phu nhân mà thôi!”

(Xem bài: Ly kỳ chuyện người đã giúp Trần Quốc Tuấn giữ chức “Quốc Công Tiết Chế” đánh bại quân Nguyên Mông)

Lý giải việc giết hại Hoàng tộc nhà Lý

Nhiều nhà sử học phê phán hành động giết hại Hoàng tộc nhà Lý. Khi xem lá số cho Trần Thủ Độ, Huệ Túc Phu Nhân đã nói rằng “Thiên hình miếu địa ở mệnh, thì dù tiên sinh chịu ơn ai một bát cơm, sau sẽ trả bằng một kho thóc. Bị ai mắng một câu, sau này tiên sinh sẽ tru di tam tộc nhà người ta”

Cả đời Trần Thủ Độ chỉ biết đến một người là Trần Thị Dung, mối tình này bắt đầu từ khi còn rất nhỏ, thế nhưng Thái tử Sảm nhá Lý đã lấy mất người con gái này, Trần Thủ cũng không thể làm gì khi người đó là Thái tử, nhưng ông hận trong lòng từ đó.

Sau này lớn lên ông biết rằng cha mình là Trần Thủ Huy cũng không muốn về Đại Việt vì hận triều đình nhà Lý đã đối xửu bất công với ông: Thủ Huy đã cứu Thái tử Lý Long Xưởng, giúp nhà Lý trừ nội gian trong triều, dẹp yên các loạn đảng. Thế nhưng chỉ vì nghe theo lời của kẻ dèm pha mà phò mã Trần Thủ Huy cùng công chúa Đoan Nghi bị đẩy đến tận vùng Mông Cổ xa xôi.

Đúng như Huệ Túc Phu Nhân nói “tiên sinh chịu ơn ai một bát cơm, sau sẽ trả bằng một kho thóc. Bị ai mắng một câu, sau này tiên sinh sẽ tru di tam tộc nhà người ta” – Trần Thủ Độ đã diệt Hoàng tộc nhà Lý bởi những mối hận lớn trong lòng.

Người trong dòng họ lấy nhau

Trần Thủ Độ chủ trương là người trong Hoàng tộc chỉ lấy người trong dòng họ, theo lịch sử lý giải thì nhà Trần thông qua hôn nhân mà lấy được ngôi của nhà Lý, vì thế để đảm bảo ngôi vị vững bền, Trần Thủ Độ đã yêu cầu người trong dòng họ kết hôn với nhau, như thế tránh để việc người bị người khác cướp ngôi. Các nhà sử học cũng phê phán điều này trái với văn hóa tập tục của người Việt.

Điều này cũng bị ảnh hưởng một phần lớn bởi Trần Thủ Độ sinh ra tại thảo nguyên Mông Cổ, nơi đây anh em con chú con bác, cô cậu hay con dì đều có thể lấy nhau; phụ nữ tái giá là việc bình thường và đương nhiên; các Khả Hãn ở Mông Cổ có nhiều vợ, với ai có công lao với mình thì Khả Hãn cũng có thể đem một số Phi Tần nhường lại cho họ.

Cũng vì phần lớn điều này mà Trần Thủ Độ chủ trương lấy người trong dòng họ, khi Lý Chiều Hoàng không thể sinh con trai cho vua Trần Thái Tông thì đưa vợ của anh vua là Trần Liễu đang mang thai 3 tháng đến làm vợ vua, những điều này phần lớn là do Trần Thủ Độ bị ảnh hưởng văn hóa thảo nguyên Mông Cổ.

Điều này cũng được Huệ Túc Phu Nhân đề cập đến khi xem lá số tử vi cho Trần Thủ Độ: “…Nhưng tiếc rằng cung quan ngộ Thiên không (xem ghi chú ở dưới), nên tiên sinh hành sự bất chấp luật pháp, chẳng kể đạo lý. Có lúc tiên sinh thành người nửa chính, nửa tà, nửa ma, nửa quỷ. Tiểu nữ e muôn nghìn năm sau còn bị dị nghị. Nhưng… dù ai dị nghị, thì chỉ dị nghị về cá nhân tiên sinh. Còn đối với đất nước, quả thật công nghiệp cũng như tấm lòng của tiên sinh sáng như trăng rằm, không ai chê trách được.”

(Ghi chú: Sao “Địa không” ngày nay Tử vi nguyên gốc cổ xưa an vị trí sao “Thiên không”)

Trần Hưng

Theo trithucvn.net


Chưa có ý kiến... bạn sẽ là người đầu tiên đưa ra ý kiến!

Ý kiến bạn đọc